Powstanie w Getcie Warszawskim

Powstanie Warszawskie

Gru 1 2020 - Gru 1 2020

Most Poniatowskiego

Date
  • Gru 1 2020 - Gru 1 2020

Location

Już pierwszego dnia powstania podjęto próbę zajęcia Mostu Poniatowskiego. Odgrywał wszakże kluczową rolę w komunikacji dwóch oddzielonych Wisłą części stolicy. Mógł być ponadto – z czego zdawali sobie sprawę zarówno powstańcy, jak i okupacji – najdogodniejszą przeprawą dla wojsk radzieckich. Niestety, akcja zakończyła się całkowitą klęską powstańców.

Atak na niemiecki posterunek na moście miały przeprowadzić trzy plutony zgrupowania „Konrad”. 1sierpnia 1944 wyruszyły z domu przy ulicy Solec 24. Dowódcą grupy uderzeniowej był kapral podchorąży Jerzy Sienkiewicz ps. „Rudy”.

Niestety, podobnie jak w większości powstańczych oddziałów, również w trzech plutonach zgrupowania „Konrad” dramatycznie brakowało broni i amunicji. Większość żołnierzy jednostek wyznaczonych do ataku na dobrze uzbrojoną i wyposażoną w działa przeciwlotnicze obstawę mostu dysponowała jedynie krótką bronią. Oddział miał co prawda jeden brytyjski rkm „Bren”, jednak brakowało przeszkolonej do jego obsługi osoby. Już w pierwszej fazie planu sprawy nie poszły po myśli powstańców. Tuż przed rozpoczęciem akcji podchorąży Jerzy Sienkiewicz wpadł na niemieckiego żołnierza, w wyniku czego doszło do strzelaniny. Niemieccy saperzy, zaniepokojeni odgłosami walki, wystrzelili rakiety sygnalizacyjne. Żołnierze AK, utraciwszy element zaskoczenia, byli zmuszeni ruszyć do natychmiastowego ataku z bardzo niekorzystnej pozycji. Wspinając się pod górę, wpadli wprost w zasieki z drutu kolczastego. Atak załamał się ostatecznie w straszliwym ogniu działka przeciwlotniczego.

Klęską zakończył się również szturm od strony Pragi. Trzy plutony ruszające ze wschodu trafiły w parku Paderewskiego (obecnie park Skaryszewski) na członków pancerno-spadochronowej dywizję Hermana Goeringa. W krótkiej walce z doskonale wyposażonym wrogiem powstańcy nie mieli żadnych szans. Starcie zakończyło się dla nich kompletną porażką.

Most Poniatowskiego, podobnie jak most Kierbedzia (istniejący w miejscu obecnego mostu Śląsko-Dąbrowskiego) do końca powstania pozostał w niemieckich rękach. Ostatecznie okupanci wysadzili go 13 września 1944 o godz. 12.15 m.in. ze względu na obawę przed użyciem go przez wojska radzieckie.

adres

Most Poniatowskiego

ważne osoby

kpr. Jerzy Sienkiewicz ps. „Rudy”

data wydarzenia

1 sierpnia 1944 – próba odbicia mostu przez powstańców, 13 września 1944 – wysadzenie mostu przez Niemców

los wojenny

Most pełnił strategiczną funkcję komunikacyjną. Z obawy przed radziecką interwencją Niemcy wysadzili go w ostatnich dniach powstania.

los współczesny

Most został wysadzony 13 września 1944, co znacząco uszkodziło jego konstrukcję. Odbudowę zakończono w lipcu 1946 roku.

„Wybuch Powstania mnie zastał na Solcu 24, bo myśmy już od niedzieli czekali na wybuch. To znaczy ja już byłem w swoim plutonie ze swoimi kolegami. Solec 24. Naszym zadaniem było zdobywanie mostu Poniatowskiego. III kompania dostała takie zadanie. Pluton 1138 i 1139 od strony północnej od Alei 3 Maja, a myśmy mieli z południowej strony atakować.”
Jan Kossowski „Kask”, „Mir”Zgrupowanie „Konrad”

„Na spotkaniu dowódca kompanii, który prowadził odprawę, przekazał nam bardzo proste zadanie: zdobyć Most Poniatowskiego. Było to zadanie praktycznie niewykonalne. Na Moście Poniatowskiego siedział wtedy 654 Batalion Pionierów Wehrmachtu, który minował mosty. Dowódca batalionu kapitan Trenner umieścił swoje stanowisko w domu Schichta na Nowym Zjeździe. Ten dom istniej do dziś dnia, to jest wielki budynek. Rozstawił swoje plutony na poszczególne mosty. Most Poniatowskiego był obsadzony przez pięćdziesięciu paru Niemców z własną artylerią przeciwlotniczą.”
Jerzy Sienkiewicz „Rudy”III Zgrupowanie, 3. Kompania, pluton 1140

Kolekcja pamięci

Budynek

a

Tue ‒ Thu: 09am ‒ 07pm
Fri ‒ Mon: 09am ‒ 05pm

Adults: $25
Children & Students free

673 12 Constitution Lane Massillon
781-562-9355, 781-727-6090